Bij de meeste ongevallen speelt menselijk gedrag een rol. Hoe kan verkeersveiligheid beter?
Leestijd: 2 min.
Jaarlijks 134.000 bezoeken aan spoedeisende hulp
Uit onderzoek* blijkt dat in 2022 maar liefst 134.000 verkeersdeelnemers na een ongeval op de Spoedeisende Hulp terechtkwamen, een aantal dat hoger ligt dan vóór de COVID-19-pandemie. En zijn er 150.000 letsels medisch behandeld door professionals zoals huisartsen of fysiotherapeuten, allen veroorzaakt door onveilige situaties in het verkeer. Dit moet anders! Daarom vraagt de Alliantie Stop Verkeersongevallen aandacht voor een belangrijke oorzaak van verkeersongevallen: ons eigen gedrag, zowel van bestuurders van personen- en bedrijfsauto’s als van fietsers, e-bikers en ouderen die steeds vaker betrokken zijn bij ongevallen in het verkeer.
Ongevallen voorkomen? Een belangrijke eyeopener!
Vaak zijn bestuurders niet goed voorbereid op onverwachte situaties op de weg. Typische reacties na een ongeluk zijn: ‘Het gebeurde allemaal zo plotseling,’ of ‘Ik had geen tijd om te reageren.’ Om te begrijpen hoe deze situaties ontstaan, hebben we samen met TNO Human Factors een eyetracking-onderzoek uitgevoerd. Dit onderzoek richtte zich op het kijkgedrag van bestuurders en hun vermogen om risico’s te herkennen. De deelnemers waren verrast toen ze geconfronteerd werden met hun eigen kijkgedrag. De resultaten tonen aan dat ons kijkgedrag vaak tekortschiet om risico’s tijdig te signaleren. Afleiding verergert het probleem aanzienlijk. Dit kan komen door praten met medepassagiers, het gebruik van inboardsystemen en smartphone, door stress, vermoeidheid en zelfs in gedachten zijn veroorzaakt afleiding. We zagen dat als bestuurders afgeleid zijn, zij zich vaak alleen focussen op de auto direct voor hen. Onbedoeld vertrouwen zij hiermee op de alertheid van die bestuurder, zonder zeker te weten of deze wel oplet.
Samen bereiken we meer!
Ons onderzoek vormt de basis voor onze aanpak om het aantal verkeersongevallen te verminderen. We focussen op het verhogen van het risicobewustzijn en het ontwikkelen van proactieve kijktechnieken. Deze aanpak helpt bestuurders om afleiding te verminderen en risico’s sneller te herkennen, waardoor ze meer tijd hebben om veilig te reageren op onverwachte situaties.
Door de samenwerking tussen verkeersdeelnemers te verbeteren ziet de Alliantie Stop Verkeersongevallen grote kansen voor de verkeersveiligheid. In onze aanpak bieden we bestuurders van personen- en bedrijfsauto’s inzichten en handvatten om ongelukken met fietsers en e-bikers te voorkomen. Tegelijkertijd krijgen fietsers en e-bikers inzichten en handvatten aangeboden om ongevallen met personen- en bedrijfsauto’s te vermijden. Het is als in een danswedstrijd, die je nooit kan winnen als er maar één danspartner is getraind.
Feedback van deelnemers laat zien dat onze aanpak bijdraagt aan meer inzicht in verkeersrisico’s en begrip voor elkaar. Verkeersveiligheid verbetert aanzienlijk wanneer iedereen actief overweegt: ‘Wat zal die ander doen?’ en rekening houdt met de kans dat een andere verkeersdeelnemer minder vaardig of alert kan zijn.
*VeiligheidNL; Letsel Informatie Systeem 2022, VeiligheidNL
